ژنراتورها جز تجهیزات مهم و اساسی در تأمین انرژی برق به جهت مصارف گوناگون هستند. این تجهیزات به خصوص در مکان‌هایی که دسترسی به شبکه برق‌رسانی کم و محدود است، یا در مواقع اضطراری که برق قطع می‌شود، استفاده می‌گردد. ژنراتورها به شکل عمده به دو دسته اصلی ژنراتورهای گازی و ژنراتورهای دیزلی تقسیم بندی می‌شوند. هر کدام از این دو گونه ژنراتور شامل خصوصیات، مزایا و معایب منحصر به فرد خود هستند که آن‌ها را برای کاربردهای به خصوصی ایده آل  می‌سازد.

در این مقاله، تفاوت‌های اصلی میان ژنراتورهای گازی و دیزلی را بررسی خواهیم کرد.

نوع سوخت و دسترسی

 از مهم‌ترین تفاوت‌های میان ژنراتورهای گازی و دیزلی، نوع سوخت مصرفی آن‌ها میباشد.

 از گاز طبیعی یا گاز مایع (LPG) به عنوان سوخت ژنراتورهای گازی استفاده می‌شود. گاز طبیعی در اکثر مواقع از راه شبکه‌های لوله‌کشی به مکان‌های گوناگون منتقل می‌شود و دسترسی به آن در بیشتر مناطق شهری آسان است. علاوه بر این ، گاز مایع (LPG) می‌تواند در مخازن ذخیره سازی شود و در مکان هایی که دسترسی به شبکه گاز طبیعی محدود است، مورد استفاده قرار گیرد.

در ژنراتورهای دیزلی از سوخت دیزل یا گازوئیل استفاده می‌کنند . دیزل در قامت یک سوخت مایع در مخازن ذخیره سازی می‌شود و به آسانی می‌توان آن را به محل ژنراتور حمل کرد. این گونه سوخت علی الخصوص در مناطق محروم و دور افتاده که دسترسی به گاز طبیعی وجود ندارد، بسیار حیاتی است.

 هزینه سوخت

هزینه سوخت از عوامل دیگری است که در گزینش نوع ژنراتور مهم است.

ژنراتورهای گازی به شکل کلی از دید هزینه سوخت به‌صرفه‌تر می‌باشند ، به خصوص اگر گاز طبیعی به طور مستقیم از شبکه‌های شهری تأمین شود. در بیشتر کشورها، هزینه گاز طبیعی کمتر از دیزل است، که این کار ممکن است در مدت طولانی به صرفه‌جویی اقتصادی بيانجامد.

ژنراتورهای دیزلی عموما هزینه سوخت بیشتری دارند. قیمت دیزل با توجه به نوسانات بازار نفت جهانی می‌تواند افزایش یابد، که این کار می‌تواند هزینه‌های بهره‌برداری از ژنراتورهای دیزلی را تحت تأثیر قرار دهد.

بازدهی و کارایی

بازدهی و کارایی ژنراتور از عوامل حیاتی در انتخاب میان ژنراتور گازی و دیزلی است.

ژنراتورهای دیزلی به شکل کلی بازدهی بیشتری نسبت به ژنراتورهای گازی دارند. موتورهای دیزلی عموما در تولید توان بالا و عملکرد پایدارتر عملکرد بهتری دارند. این خصوصیات ژنراتورهای دیزلی را برای کاربردهای سنگین و صنعتی ایده آل می‌سازد.ژنراتورهای گازی در قیاس با دیزلی‌ها بازدهی کمتری دارند. با این حال، آن‌ها ممکن است برای کاربردهای سبک‌تر و زمانی که مصرف انرژی مداوم و طولانی‌مدت مورد نیاز است، بسیار ایده آل باشند. بعضی از مدل‌های پيشرفته ژنراتورهای گازی از تکنولوژی‌های مدرن برای بهبود بازدهی استفاده می‌کنند، اما همچنان در بسیاری موارد بازدهی دیزل بیشتر است.

تأثیرات زیست‌محیطی

تأثیرات زیست‌محیطی ژنراتورها هم از موارد حیاتی است که باید در انتخاب نوع ژنراتور مد نظر قرار گرفته شود.

ژنراتورهای گازی معمولا آلودگی کمتری در قیاس با ژنراتورهای دیزلی تولید می‌کنند. گاز طبیعی در قامت سوختی پاک‌تر معرفی می‌شود و انتشار کمتری از گازهای گلخانه‌ای و دیگر آلاینده‌های مضر دارد. این موضوع موجب می‌شود که ژنراتورهای گازی به خصوص در مناطق حساس به آلودگی هوا یا مکان‌هایی که قوانین سخت‌گیرانه‌تری در ارتباط انتشار آلاینده‌ها وجود دارد، گزینه‌ای مناسب تر باشند.

 ژنراتورهای دیزلی گرچه کارایی و توان تولیدی بیشتری دارند، اما میزان آلاینده‌های تولیدی آن‌ها علی الخصوص در قیاس با ژنراتورهای گازی بیشتر است. دیزل به شکل طبیعی شامل محتوای کربن بالاتری است و این امر به انتشار بیشتر دی‌اکسید کربن (CO2) و دیگر گازهای گلخانه‌ای موجب می‌شود. همچنین، موتورهای دیزلی قادرند ذرات معلق (PM) و اکسیدهای نیتروژن (NOx) بیشتری تولید کنند، که هر دو جز آلاینده‌های مهم و مضر برای سلامت انسان و محیط‌زیست می‌باشند.

هزینه‌های نگهداری و تعمیرات

هزینه‌های نگهداری و تعمیرات هم از فاکتورهای اساسی دیگر در انتخاب میان ژنراتورهای گازی و دیزلی میباشد.

ژنراتورهای دیزلی معمولاً نیاز به نگهداری بیشتری دارند. این ژنراتورها به علت بکارگیری  از سوخت دیزل که شامل خاصیت چرب‌کنندگی است، نیاز به تعویض منظم فیلترها و روغن‌ها دارند. علاوه بر این، موتورهای دیزلی به خاطر طراحی پیچیده‌تر، ممکن است به تعمیرات تخصصی‌تر نیاز داشته باشند.

ژنراتورهای گازی به‌طور کلی هزینه‌های نگهداری کمتری دارند. و در مقابل موتورهای گازی طراحی و ساختار ساده‌تری دارند و به دلیل استفاده از گاز به‌عنوان سوخت، رسوبات و آلاینده‌های کمتری را در داخل موتور تشکیل می دهند که این امر نیاز به تعویض و تعمیرات کمتری نسبت به بقیه دارد. با این حال، اگر گاز طبیعی حاوی ناخالصی‌هایی باشد، ممکن است نیاز به فیلترها و نگهداری های خاصی وجود داشته باشد.

 دوام و طول عمر

دوام و طول عمر ژنراتورها نیز از دیگر عوامل بسیار مهم و مؤثر در انتخاب آنها است.

ژنراتورهای دیزلی به دلیل طراحی و ساختار مستحکمی که دارد و همینطور استفاده از مواد با کیفیت در ساخت، معمولاً طول عمر بالاتری نسبت به بقیه دارند. این ژنراتورها به‌طور معمول می‌توانند در شرایط های سخت و دراز مدت عملکرد خوبی را به همراه  داشته باشند .

در مقابل ژنراتورهای گازی به‌طور کلی دوام کمتری نسبت به ژنراتورهای دیزلی دارند، به‌ویژه اگر به‌طور مداوم و در شرایط سنگین کار کنند. اما برای کاربردهای معمولی و سبک، این ژنراتورها می‌توانند به‌خوبی و با طول عمر مناسب عمل کنند.

کاربردها

هر دو نوع ژنراتور ها برای کاربردهای مختلفی و متنوعی مناسب هستند و طراحی شده اند.

از ژنراتورهای دیزلی معمولاً در صنایع های بزرگ، بیمارستان‌ها، مراکز داده و دیگر مکان‌هایی که نیاز فوری به تأمین برق پایدار و با توان بالایی دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

ژنراتورهای گازی بیشتر در منازل، دفاتر کوچک، یا مناطقی که مصرف برق آنها کمتر و نیاز جدی به سوخت پاک‌تر وجود دارد، کاربرد مستقیمی دارند.

نتیجه‌گیری

هر یک از ژنراتورهای گازی و دیزلی مزایا و معایب خاصی را برای خود دارند که بسته به نیازها و شرایط خاص هر پروژا، می‌توانند انتخاب بسیار مناسبی باشند.  ژنراتورهای دیزلی برای کاربردهای صنعتی و شرایط سخت مناسب‌تر هستند، در حالی که ژنراتورهای گازی به‌عنوان گزینه‌ای اقتصادی‌تر و پاک‌تر برای کاربردهای سبک‌تر و مناطق حساس به محیط‌زیست مطرح می‌شوند. در نهایت، انتخاب بین این دو نوع ژنراتور باید با توجه به نیازهای خاص شما، هزینه‌ها، و تأثیرات زیست‌محیطی انجام شود.